Ironisch genoeg is de Irakese auteur Rodaan Al Galidi dankbaar voor het zuinige beleid van de IND. Na aankomst in Nederland in 1998 kreeg hij geen asiel en mocht hij ook geen Nederlandse les volgen. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. “Alles wat niet mag, is aantrekkelijk. Daarom ben ik op eigen houtje verder gegaan met de Nederlandse taal.”
Al Galidi was van kinds af aan bezig met taal. Eenmaal in Nederland ging hij aan de slag met de voor hem onbekende taal. De taal zich eigen maken ging hand in hand met schrijven en dichten. En dat werd een groot succes.
Leven in een azc
Hij publiceerde verschillende gedichten en romans. Met zijn boek De autist en de postduif won hij in 2011 de Europese Unie-prijs voor de letteren voor Nederland. In Hoe ik talent voor het leven kreeg (2016) beschrijft Al Galidi het leven van hoofdpersoon Semmier Kariem in het asielzoekerscentrum. Al Galidi gebruikte zijn eigen ervaringen in het azc hierbij als inspiratie. In 2020 verscheen zijn nieuwste boek Holland. “Dat ik niet naar school ben geweest of geen taalcoaching heb gehad, heeft ervoor gezorgd dat ik nog altijd grammaticale fouten maak in mijn zinnen. Vooral als ik spreek, want als ik schrijf kan ik er langer over nadenken. Ik schrijf met behulp van woordenboeken en internet en dan lukt het. Maar het blijft behelpen.”
Geen stenen maar woorden
“Taal is voor mij altijd al een mix geweest van de mooiste muziek, de mooiste zang, de mooiste begrippen, de mooiste rust en de mooiste communicatie. Ik geloof dat de beschaving op deze planeet pas begint wanneer mensen geen stenen maar woorden naar elkaar gooien. Gelukkig is taal niet het eigendom van een land of cultuur. Dat maakt haar universeel, net als lucht. Taal is niet zo eigenwijs als water. Water valt hier en daar en stroomt hier en daar, dat laat iemand in hem duiken en een ander doodgaan van dorst. Taal komt naar jou toé, ook als je heel ver bent, in een boekje, een verhaaltje, een liedje, een appje.”
Als een staart voor een puppy
Al Galidi is inmiddels gelouterd auteur en taal is nog altijd zijn partner. “Ik ben blij met zo’n partner. Ben nooit eenzaam. Taal betekent alles voor mij, net als een nieuwe Xbox voor een kind. Net als een oever voor een rivier, een staart voor een puppy, een spoor voor de trein. Net als vakantie voor een harde werker. Net als modder voor een varken, als water voor een schip. Zijn dat genoeg voorbeelden om aan te geven hoe belangrijk taal voor mij is..?”
Niet zonder taal
“Het is een eer om ambassadeur voor Het Begint met Taal te zijn. Het woord ‘ambassadeur’ geeft mij status en dat voelt fijn. Maar natuurlijk draag ik deze titel vooral omdat taal belangrijk is voor mij. Ik kan niet zonder. Taal brengt mij dichterbij mezelf, de ander en de wereld. En dat gun ik iedereen.”
Dit verhaal is geschreven door Lotte de Wit in 2020.