Onderzoek
Een nieuwe taal leer je mét mensen.
Het leren van een tweede taal is het meest succesvol als je taalles combineert met oefenen in de praktijk. Taalcoaching is een krachtig middel voor nieuwkomers, zoals vluchtelingen en migranten, om het Nederlands onder de knie te krijgen. Wij hebben verschillende onderzoeken verzameld waaruit het belang en de impact van taalcoaching blijken.

Neem voor advies contact op met Sylvia de Groot Heupner.
Taal leren als volwassene
Als volwassene leer je een nieuwe taal het beste door formeel onderwijs te combineren met non-formeel leren. Inburgeringslessen of andere taallessen zorgen voor een stevige basis. Maar taal leer je pas echt goed als je het veel oefent – in gesprekken met anderen, bijvoorbeeld op het werk, op het schoolplein en met je buren.
Precies daar maakt taalcoaching het verschil. Taalcoaches geven anderstaligen wat zij nodig hebben om de taal te gebruiken in het dagelijkse leven. Dat maakt taalcoaching een onmisbare aanvulling op formeel taalonderwijs.
Een taalcoach of taalmaatje is geen docent, maar een vrijwilliger die een anderstalige helpt door samen te praten.
Tip: bekijk ook onze begrippenlijst.

Door samen Nederlands te oefenen
Onderzoek laat zien dat anderstaligen die met een taalcoach of taalmaatje oefenen:
- sneller en beter Nederlands gaan spreken
- meer zelfvertrouwen krijgen
- en een sociaal netwerk opbouwen
Ook levert taalcoaching veel op voor taalvrijwilligers - nieuwe inzichten, kennis en vaak vriendschap.
- Integration Benefits of Intimate Intergroup Contact in an Online Language Buddy Program for Migrant Newcomers - Rijksuniversiteit Groningen (2025)
- Onderzoek naar de effecten van Kletsmaatjes - Rijksuniversiteit Groningen (2021)
- VIME model - ITTA, ROC West-Brabant en partners uit Slovenië, Verenigd Koninkrijk en Denemarken
- Opbrengsten van taalcafés en cursussen digitale vaardigheden– KB en Probiblio (2018)
- Verduurzamen van informele taalondersteuning – Verwey-Jonker Instituut (2013)
- Meer dan taal alleen – Regioplan (2011)
- Inventarisatie non-formeel taalonderwijs gemeenten – Kennisplatform Integratie&Samenleving (2016)
- Aantal nieuwkomers met een taalbehoefte in Nederland CINOP (2020)
- Rapportage Basisvaardigheden en anderstaligen, Koninklijke Bibliotheek & Stichting Het Begint met Taal (2021)
- Onderzoek bij taalscholen: Welke behoefte heeft de taalaanbieder rondom taalcoaching? – Joram Spijker (2020)
Onderzoeken uitgelicht
Kletsmaatjes
Kletsmaatjes draagt het bij aan de taalontwikkeling en integratie van anderstaligen. Ook ontstaat er meer wederzijds begrip tussen vrijwilligers en nieuwkomers. Dit blijkt uit verschillende onderzoeken van de Rijksuniversiteit Groningen (o.a. 2021, 2023, 2024).
- Deelnemers aan Kletsmaatjes leren allereerst de Nederlandse taal. Daarnaast is het een wederzijds leerproces: nieuwkomers krijgen inzicht in de Nederlandse cultuur, terwijl Nederlanders meer leren over de achtergrond van de nieuwkomers. Samen bespreken ze culturele verschillen en begrijpen ze beter waarom bepaalde dingen gedaan worden zoals ze worden gedaan.
- Een-op-een contact biedt nieuwkomers een veilige omgeving om vertrouwen op te bouwen en persoonlijke vragen te stellen. Het wederzijds respect en het delen van verhalen tussen het kletsmaatje en de nieuwkomer bevorderen positieve leeruitkomsten.
- De vrijwilliger vormt vaak de eerste verbinding met de Nederlandse samenleving. Voor veel nieuwkomers is dit hun enige Nederlandse contact, wat hen helpt om via gesprekken over taal en cultuur ook andere Nederlanders te leren kennen.
Anderstaligen en basisvaardigheden
Het ITTA deed in opdracht van de Koninklijke Bibliotheek en Het Begint met Taal onderzoek naar het brede aanbod basisvaardigheden voor anderstaligen bij bibliotheken en taalcoachorganisaties. Doel van het onderzoek: inzicht krijgen op het huidige aanbod en de doelgroepen die bereikt worden en beter in te spelen op kansen, zoals de nieuwe wet inburgering. Lees hier het onderzoek en de bijbehorende instrumenten die je helpen om beter zicht te krijgen op de doelgroep en je aanbod rondom basisvaardigheden (nog) beter te maken.

